By Relacje międzyludzkie, współpraca, ciągłe reagowanie na zmiany, działające oprogramowanie – właśnie te kwestie są najważniejsze w pracy, w której mówimy o zwinności. Co to jest zwinność i dlaczego się tym zachwycam będąc humanistką w świecie programistów? – właśnie o tym chcę opowiedzieć.
Niecały rok temu zaczęłam pracę w firmie IT. Ja, socjolog, coach, (a teraz także Scrum Master). I to wcale nie w dziale HR. Okazało się, że w świecie zdominowanym przez komputery, kod i nieznane mi słowa, pojęcia, w świecie, gdzie pracują pasjonaci kodowania skupieni na tym, co dzieje się na monitorach przed nimi, efektywność wcale nie jest mierzona ilością dokumentacji, linijek napisanego kodu, czy „dowiezieniem” założonego planu. Na pierwszym miejscu są ludzie, którzy ten kod tworzą i proces uczenia się.
Wszystkie te założenia to podstawy Agile software development (programowania zwinnego) – grupy metod wytwarzania oprogramowania opartej na podejściu iteracyjno-przyrostowym. Innymi słowy chodzi o to, aby wykonywana praca przynosiła namacalne efekty w regularnych odstępach czasowych oraz aby rezultaty tej pracy były odpowiedzią na aktualne zapotrzebowania rynkowe. Z jednej strony wydaje się to oczywiste, a z drugiej przez wiele lat proces tworzenia oprogramowania był bardzo długi, angażował mnóstwo osób, a na koniec często okazywało się, że coś nie działa (tylko dlaczego???), albo nie ma już sensu… Piszę, że tak było, choć w rzeczywistości w wielu firmach nadal tak to wygląda. I tak, w 2001 roku grupa programistów pracujących różnymi metodami, uznała, że tak być nie musi. Wiedzieli, bo mieli za sobą już lata doświadczeń w różnych metodach „lekkich” (w opozycji do metod „ciężkich” opierających się na obszernej dokumentacji, wymaganiach, specyfikacjach). Można prościej, lepiej, efektywniej – i tak znaleźli punkty wspólne i wypracowali Manifest Agile:
Odkrywamy nowe metody programowania dzięki praktyce w programowaniu i wspieraniu w nim innych.
W wyniku naszej pracy, zaczęliśmy bardziej cenić:
- Ludzi i interakcje od procesów i narzędzi
- Działające oprogramowanie od szczegółowej dokumentacji
- Współpracę z klientem od negocjacji umów
- Reagowanie na zmiany od realizacji założonego planu.
Oznacza to, że elementy wypisane po prawej są wartościowe, ale większą wartość mają dla nas te, które wypisano po lewej.
Firmy pracujące zwinnie wartościują elementy pracy w stronę „ludzką”. Są świadome, że w pracy nie da się uciec od komunikacji w zespole. Nie da się stworzyć produktu, czy usługi nie mając kontaktu z użytkownikami. Nie da się być kreatywnym, gdy „z góry” przychodzą polecenia w formie żądań. Nie da się „być na czasie”, nie będąc elastycznym i gotowym na częste zmiany. Motywacja spada, gdy nie widzisz efektów pracy i nie wiesz, czy to, co robisz ma dla kogoś sens.
Zwinność w pracy oznacza częstą refleksję nad tym, co robię, przyjmowanie informacji zwrotnej i doskonalenie – siebie i swojej pracy. Nie eliminuje to popełniania błędów, ale sprawia, że są odkrywane bardzo szybko i możliwe jest ich szybkie naprawienie. Co jednak najważniejsze – jest też czas na pytanie „Dlaczego powstały?” Samo szukanie rozwiązań nie rozwiąże problemów. Dopiero odkrycie ich przyczyn sprawi, że będzie możliwe ich unikanie w przyszłości.
Zwinność w pracy działa motywująco, ponieważ uwzględnia fakt, że poza rozwojem biznesu, bardzo ważny jest też rozwój osobisty i społeczny.