By Trudności finansowe są jedną z ważnych przyczyn upadłości firm. Upadłość przedsiębiorstwa nie pojawia się nagle. Jest to proces rozłożony w czasie, w którym można zaobserwować pogarszające się warunki finansowe firmy. Mało prawdopodobny jest kryzys firmy wywołany tylko jedną przyczyną. Symptomy nadchodzącego kryzysu można wykryć ze znacznym wyprzedzeniem, co daje firmie szansę na podjęcie odpowiednich działań.
Główne grupy przyczyn upadłości firm
Przyczyny upadłości przedsiębiorstw można podzielić na czynniki zewnętrzne związane ze zjawiskami makroekonomicznymi oraz czynniki wewnętrzne związane z samą firmą. Te pierwsze wynikają głównie z uwarunkowań makroekonomicznych w kraju. Firmy nie mają na nie wpływu i muszą się do nich przystosować. Z kolei do czynników wewnętrznych upadłości firm można zaliczyć między innymi:
- brak doświadczenia i niekompetencja kadry zarządzającej,
- wysokie koszty operacyjne i niewystarczające zyski,
- nieumiejętne zarządzanie funduszami przedsiębiorstwa i nadmierna konsumpcja kosztem inwestowania i tworzenia funduszy rezerwowych,
- nadmierne i niedostosowane do możliwości tempo rozwoju firmy.
Sygnały ostrzegające przed bankructwem firmy
Pewne oznaki niedomagań w funkcjonowaniu przedsiębiorstwa można dostrzec stosunkowo wcześnie i podjąć odpowiednie działania mające na celu wyjście ze spirali zadłużenia i odzyskanie płynności finansowej. Do finansowych sygnałów wczesnego ostrzegania przed nadchodzącym kryzysem można zaliczyć np.:
- zmniejszanie się kwoty zysku lub powstanie straty finansowej,
- spadająca płynność finansowa i niewypłacalność,
- powiększenie zapotrzebowania na kredyty i pożyczki oraz opóźnienia w spłacie zobowiązań,
- zwiększenie kosztów operacji finansowych, a zwłaszcza płaconych odsetek,
- nieproporcjonalny wzrost zadłużenia bieżącego i znaczny wzrost długu długoterminowego,
- wzrastający dług przedsiębiorstwa wobec pracowników.
Do pozafinansowych symptomów ostrzegających przed nadchodzącym kryzysem firmy można zaliczyć m.in. spadającą sprzedaż, malejący udział firmy w ogólnej sprzedaży na rynku, utratę ważnych odbiorców lub korzystnych źródeł dostaw, brak strategii rozwoju, brak szkoleń i niski poziom technologiczny produkcji, a także częste zmiany na stanowiskach kierowniczych – zauważa ekspert z Kancelarii Legal Liability z Łodzi.
Oprócz sprawozdań finansowych sygnały ostrzegające przed zbliżającym się kryzysem firmy można uzyskać z informacji pochodzących z bezpośrednich kontaktów z podmiotami czy raportów ekonomicznych. W ocenie kondycji finansowej firmy mogą pomóc wskaźniki bieżącej płynności, poziomu kapitału obrotowego, zadłużenia i rotacji aktywów lub rentowności operacyjnej aktywów.